Financiering

Gemeenten hebben een verantwoordelijkheid voor de gezondheid van de inwoners. Ook maken ze plannen om de gezondheid van de mensen te verbeteren. Hiervoor werken ze steeds meer samen met andere lokale organisaties. Daarom is het goed om met de gemeente in gesprek te gaan over mogelijkheden van een structurele (voor een langere tijd) financiering van jouw projecten. Gemeenten hebben hiervoor vaak verschillende geldpotjes beschikbaar.

GALA en SPUK
De gemeente heeft een belangrijk rol in het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). Dit akkoord van Gemeenten, GGD’s, zorgverzekeraars en VWS zet zich in voor een gezond en actief leven voor alle Nederlanders. Binnen dit akkoord heeft de gemeente een belangrijke rol bij het ontwikkelen en coördineren van preventiebeleid waarbij meerdere partijen zijn betrokken.

Alle gemeenten maken gebruik van de Specifieke Uitkering (SPUK). Dit geld is beschikbaar voor gemeenten in de periode 2023 tot en met 2026. Gemeenten maken jaarlijks een plan voor de besteding van de GALA/SPUK gelden. We raden aan in gesprek te gaan met jouw gemeente over de mogelijkheden voor financiering vanuit GALA/SPUK. In verschillende wijken wordt gebruik gemaakt van SPUK middelen voor de inzet van een aanjagers en/of financiering voor activiteiten. Vanuit de VNG is meer informatie beschikbaar en vind je op deze pagina antwoorden op veelgestelde vragen over GALA en SPUK .

Incidentele subsidie 
Bij veel gemeenten bestaat de mogelijkheid om een incidentele subsidie aan te vragen. Het gaat meestal om een eenmalig bedrag voor een initiatief dat niet onder de bestaande regelingen valt, maar wel een bijdrage kan leveren aan het beleid van de gemeente op het gebied van welzijn en zorg.

Aansluiten bij bestaande functies
Soms kan iemand die al voor de gemeente of gerelateerde organisatie werkt, zoals de GGD of een welzijnsorganisatie, ook als lokale aanjager aan de slag gaan. Denk aan een buurtsportcoach, een gezondheidsmakelaar of een projectcoördinator. Er worden dan afspraken gemaakt over hoeveel uren deze persoon besteedt aan het werk als lokale aanjager voor de 2diabeat-aanpak.

In de eerstelijnszorg is er steeds meer aandacht voor samenwerking in de wijk. Huisartsen, fysiotherapeuten, diëtisten, apothekers en leefstijlcoaches spelen hierin een belangrijke rol. Om deze samenwerking te ondersteunen, is er geld beschikbaar voor Organisatie & Infrastructuur (O&I) binnen de bekostiging van huisartsen. Regionale huisartsenorganisaties (RHO’s) kunnen met zorgverzekeraars afspreken hoe dit geld gebruikt wordt in de regio, wijk of praktijk. Dit O&I-geld kan bijvoorbeeld gaan naar een wijkmanager of verschillende zorgverleners in de eerstelijnszorg.

De manier waarop O&I-gelden worden gebruikt, verschilt per zorgverzekeraar en regio. Neem contact op met de huisartsenorganisatie in jouw regio om te zien wat mogelijk is. De regionale ondersteuningsstructuur (ROS) in jouw regio kan hierin mogelijk ook meedenken.

Integraal Zorgakkoord (IZA)
Het Integraal Zorgakkoord (IZA) heeft als doel de zorg voor de toekomst goed, toegankelijk en betaalbaar te houden. Voor deze transformatie stelt VWS 2,8 miljard euro aan transformatiemiddelen beschikbaar. Voor de toekenning van de IZA gelden moeten regio’s een transformatieplan indienen. De basis hiervoor zijn de regiobeelden en plannen zoals gepubliceerd op deze website.

Aanvragen voor IZA lopen via de zorgverzekeraars (marktleider in de regio) en kunnen alleen door een zorgorganisatie worden gedaan. Daarnaast zijn er voor gemeenten aanvullende middelen (150 miljoen) vanuit IZA beschikbaar gesteld via een Specifieke Uitkering (SPUK) om een aanvraag te kunnen doen voor inzet op coördinatie en uitvoering van activiteiten op het snijvlak van medisch-sociaal domein en preventie.

Vanuit 2diabeat raden we aan vooral aan te sluiten bij bestaande IZA aanvragen in de regio, omdat het aanvraagproces complex is. Vanuit een lokaal initiatief is het lastig om aan alle voorwaarden te voldoen. We raden je aan om contact op te nemen met de IZA coördinator in jouw regio, deze staat meestal vermeld in het regioplan. Voor 2diabeat wijken met een stevig netwerk in de regio en voldoende opschaalpotentie is een zelfstandige aanvraag binnen IZA ook een optie. Hiervoor zijn formats beschikbaar voor de snelle toets en de aanvraag. Deze kun je opvragen bij je wijkadviseur.

Er zijn veel soorten subsidies waar je een aanvraag voor kunt indienen. Een subsidie kan helpen om een project in een wijk te starten. Meestal gaat het om geld voor bepaalde activiteiten, dat van fondsen komt. Onthoud wel dat deze financiering vaak tijdelijk is en dat het tijd kost om een goede aanvraag in te dienen. Hieronder hebben we een aantal subsidies voor je op een rij gezet:

Subsidiekalender ZonMw
ZonMw laat regelmatig weten wanneer er nieuwe subsidierondes zijn. Kijk op hun website voor een lijst van subsidies die nu beschikbaar zijn en ontdek de kansen voor jouw wijk: ZonMw openstaande subsidieoproepen. Informatie over toekomstige subsidierondes vind je hier: ZonMw actueel.

FNO zorg voor kansen
Het Programma Samen Kansrijk en Gezond van FNO is bedoeld voor gezinnen die het moeilijk hebben. Het sluit goed aan bij projecten in de wijk, zoals bijvoorbeeld 2diabeat. Je kunt regelmatig een aanvraag indienen. Er is ook een doorlopende mogelijkheid tot 2027 om voorstellen in te dienen (zoek op open call). Voor meer informatie, bezoek: FNO Samen Kansrijk en Gezond.

Subsidieloket per provincie
Elke provincie heeft eigen subsidieregelingen die passen bij hun doelen, zoals duurzame ontwikkeling, economie en natuurbeheer. Soms ondersteunen ze ook lokale projecten die passen bij een lokale wijkaanpak, zoals innovatieve sociale projecten of activiteiten rond sport en bewegen. Kijk op de website van jouw provincie voor meer informatie over de subsidies die ze aanbieden.
Friesland
Groningen
Drenthe
Flevoland
Overijssel
Gelderland
Utrecht
Noord-Holland
Zuid-Holland
Zeeland
Brabant
Limburg

Waterschappen
Sommige waterschappen geven subsidies aan projecten die helpen de waterkwaliteit te verbeteren. Een belangrijk doel is het schoonmaken van afvalwater van medicijnresten. Zo heeft het waterschap de Dommel in Boxtel een subsidie toegekend voor de 2diabeat aanpak. Kijk op deze website om te zien welk waterschap in jouw regio actief is.

Oranje Fonds
Dit fonds steunt projecten die mensen met elkaar verbinden en de leefbaarheid in buurten verbeteren. Alleen officiële organisaties met een sociaal-maatschappelijk doel en informele buurtverenigingen of werkgroepen kunnen een aanvraag doen. Zie voor meer informatie de website.

Agis Innovatiefonds
Dit fonds ondersteunt vernieuwende initiatieven voor kwetsbare mensen of mensen met een chronische ziekte. Het innovatiefonds zet zich vooral in voor datgene dat mensen helpt zich gezonder te voelen en onafhankelijker te kunnen zijn. Ze zoeken vernieuwende out-of-the-box ideeën, slimme experimenten en praktische oplossingen, die anders zijn dan normaal en nog niet op de standaard manier te betalen zijn. Heb je een idee? Laat het aan Agis zien. Meer informatie vind je op hun website.

VSBfonds
Het VSBfonds helpt projecten die ervoor zorgen dat mensen in de buurt meer met elkaar verbonden zijn. Ze ondersteunen plekken waar mensen elkaar kunnen ontmoeten, bijvoorbeeld door te helpen met de kosten voor het opknappen of inrichten van een gebouw. Of met projecten die mensen helpen elkaar te leren kennen, bijvoorbeeld door activiteiten. Kijk bij het project Betrokken Buurten voor meer informatie. Je kunt een QuickScan doen om te kijken of je project in aanmerking komt.

Postcode Loterij Buurtfonds
Het Postcode Loterij Buurtfonds ondersteunt kleinschalige buurtprojecten met een bijdrage tussen de 500 en 5.000 euro. Ook vernieuwende bewonersinitiatieven die voor verandering van bestaande systemen zorgen, bijvoorbeeld door op vernieuwende manieren samen te werken met gemeenten, zorginstellingen of andere organisaties in een wijk, kunnen aankloppen voor een bijdrage. Twijfel je of je initiatief in aanmerking komt voor ondersteuning van het Postcode Loterij Buurtfonds? Doe dan de QuickScan.

Regionale fondsen
Er zijn veel verschillende regionale fondsen. Het is raadzaam om te zoeken naar fondsen of subsidiemogelijkheden in jouw regio. Een voorbeeld is Univé Oost, specifiek voor praktische activiteiten die bijdragen aan een prettige en veilige leefomgeving in Twente, de Achterhoek of de Liemers. Een ander voorbeeld is Stichting Pak an. Zij geven kleine bijdragen aan mensen met een goed idee voor een concrete activiteit in de Achterhoek.

Overige fondsen
Op de website van FNO vind je een lijst van fondsen die helpen bij projecten over armoede, welzijn en sociale leefomgeving. Misschien kun je hier subsidie krijgen voor activiteiten in jouw buurt. Bekijk de lijst hier: FNO-fondsenoverzicht.

Voor achterstandswijken zijn er specifieke programma’s en middelen beschikbaar, zoals:  

Achterstandsfondsen
In Nederland zijn er zeventien regionale achterstandsfondsen. Ze bieden financiële ondersteuning aan huisartsen in probleemwijken. Dit geld kan ook gebruikt worden om de samenwerking in de wijk te verbeteren. In de Schilderswijk in Den Haag is gebruikgemaakt van subsidie van het achterstandsfonds om groepsconsulten te organiseren.

Eurobudget
Verschillende gemeenten maken gebruik van een gemeentepolis, zoals het Eurobudget. Het Eurobudget is een budget dat gemeenten kunnen gebruiken voor projecten die de maatschappelijke positie van inwoners met een laag inkomen versterkt en verbetert. Het bedrag betreft € 1,- per betalende verzekerde op de gemeentepolis. In de Arnhemse wijk Geitenkamp werd de lokale aanjager voor 1 dag per week gefinancierd vanuit het Eurobudget van Menzis. Belangrijk aandachtspunt is dat het Eurobudget maar voor één jaar wordt toegekend. Daarnaast is het advies om niet meer dan € 20.000, – subsidie aan te vragen.

Subsidieprogramma’s
Daarnaast zijn er ook verschillende subsidieprogramma’s die zich richten op het verkleinen van gezondheidsverschillen. Bij het overzicht van subsidies noemden we al het programma Samen Kansrijk en Gezond.

In de wijken waar 2diabeat actief is, kan een wijkadviseur je ondersteunen bij het zoeken naar financieringsmogelijkheden. Deze adviseur helpt bijvoorbeeld met het leggen van contacten en kan meegaan naar gesprekken. Daarnaast kunnen 2diabeat wijken ook advies aanvragen bij onze subsidieadviseur. De betrokkene in de wijk bereidt zelf de subsidieaanvraag voor en dient deze in. 2diabeat heeft een template voor een wijkplan, dat gebruikt kan worden als basis bij het uitwerken van een financieringsaanvraag. Dat plan kun je samen met de wijkadviseur van 2diabeat uitwerken.

Ook regionale organisaties kunnen advies geven en helpen bij het vinden van financiering. Zij kennen de mogelijkheden in de regio goed en hebben belangrijke contacten. Voorbeelden van zulke organisaties zijn de (ROS) en de regionale GGD.