Met een pilletje alleen lossen we leefstijlproblemen niet op
Twee jaar geleden startte Paulien Rinsema samen met drie andere leefstijlcoaches het initiatief Gezond Amersfoort. De vier wisselen ideeën met elkaar uit en inspireren elkaar om een gezonde leefstijl in hun stad aan te moedigen. Sindskort zijn ze aangesloten bij 2diabeat. In dit artikel vertellen zij over hun ervaringen.
“Mensen vinden het écht fijn dat we tijd voor ze nemen tijdens de gezondheidschecks bij de voedselbank. Na de metingen gaan we met ze in gesprek en kijken we hoe ze kleine stapjes kunnen zetten in de richting van een gezondere leefstijl. Stapjes waar ze zelf de regie over hebben en waarmee ze bij wijze van spreken de volgende dag al mee kunnen beginnen.”
Aan het woord is leefstijlcoach en gewichtsconsulent Paulien Rinsema. Ze heeft een eigen praktijk in Amersfoort. Twee jaar terug startte ze samen met drie andere leefstijlcoaches het initiatief Gezond Amersfoort.
Eén van de drie is leefstijlarts Caroline van Oene. Ze zegt: ‘We werken alle vier als zzp’er en hadden behoefte aan meer verbinding. Samen ervaringen delen, ideeën uitwisselen en elkaar inspireren. Dan hoef je niet iedere keer opnieuw het wiel uit te vinden. Zo zijn we bij elkaar gekomen en daaruit is Gezond Amersfoort ontstaan. Bij alles wat we doen is Positieve Gezondheid de rode draad. We willen mensen ondersteunen bij duurzame gedragsverandering: ze weer laten genieten van eten, weer goed laten slapen en ze de regie en focus over hun leven teruggeven.’
“We willen mensen ondersteunen bij duurzame gedragsverandering: ze weer laten genieten van eten, weer goed laten slapen en ze de regie en focus over hun leven teruggeven”
Veel georganiseerd
De afgelopen jaren heeft Gezond Amersfoort al veel georganiseerd, waaronder workshops over gezonde hapjes, goedkop en gezonde voeding en lekker slapen. Daarnaast is er een Fit Festival georganiseerd en een leefstijlprogramma gekoppeld aan de Nationale Diabetes Challenge van de Bas van de Goor Foundation. Caroline: ‘We organiseren bijvoorbeeld miniworkshops rondom de wekelijkse wandelingen over gedragsverandering, slaap, ontspanning, bloedglucose en vetverbranding. Daarbij werden er op enkele wandelavonden gezonde hapjes geserveerd. Het leuke was dat mensen gezonde hapjes gingen associëren met iets lekkers; dat alleen al was een enorme winst.’
Leefstijlcoach Silvia Philippi heeft in samenwerking met verschillende partners een leefstijlloket opgezet in de wijk Kattenbroek. En leefstijlcoach Hilda Mossink organiseert leefstijlspreekuren bij een apotheek rondom Positieve Gezondheid.
Als de tijd het toelaat, combineren de leefstijlcoaches van Gezond Amersfoort een werkoverleg met een wandeling en een gezonde lunch. Op de foto v.l.n.r. Paulien Rinsema, Silvia Philippi, Hilda Mossink en Caroline van Oene.
Gezondheidschecks bij de voedselbank
Het organiseren van gezondheidschecks bij de voedselbank is een gemeentelijk project, waarbij ook Gezond Amersfoort betrokken is. Paulien legt uit: ‘Mensen die naar de voedselbank komen en hiervoor belangstelling hebben, kunnen een afspraak maken voor een gezondheidscheck. Verpleegkunde studenten van MBO Amersfoort voeren de checks uit. Zij meten gewicht, lengte, buikomvang, glucose, cholesterol en bloeddruk. Daarnaast vullen zij samen met de mensen de vragenlijst van Positieve Gezondheid in.
Na de metingen hebben Silvia of ik een gesprek met de deelnemers, waarin we de resultaten bespreken. Als er zorgwekkende uitslagen zijn, verwijzen we ze naar bijvoorbeeld de huisarts, een diëtist of, bij schuldproblematiek, naar een coach die hen kan helpen hun financiën op orde te krijgen. Vervolgens bespreken we de zes dimensies aan de hand van de ingevulde vragenlijst van Positieve Gezondheid. We stellen ook altijd een beweegwens op, aan de hand van wat ze aan beweging doen en wat ze graag zouden willen doen. Voor dit onderdeel werken we samen met SRO-buurtsportcoaches en kunnen mensen met korting sporten bij Fit Academie Bokkeduinen. Een maand nadat de mensen de gezondheidscheck hebben gehad, bellen we ze om te informeren hoe het gaat.’
“We stellen ook altijd een beweegwens op, aan de hand van wat ze aan beweging doen en wat ze graag zouden willen doen”
Netwerkaanpak
De vier leefstijlcoaches werken nauw samen met andere organisaties in de wijk. Caroline: ‘Wij organiseren vrijwel nooit iets alleen, maar werken altijd samen met partners zoals SRO-buurtsportcoaches, de GGD, buurthuizen of organisaties als IndeBuurt033. Door deze netwerkaanpak creëer je een breder draagvlak en bereik je veel meer mensen. Het biedt ook praktische voordelen, zoals het delen van locaties en mogelijkheden om samen workshops of andere activiteiten te organiseren.’
Contact met 2diabeat
Via via kwamen de leefstijlcoaches in contact met 2diabeat. Caroline: ‘De wijkgerichte aanpak van 2diabeat sluit heel goed aan bij wat wij met Gezond Amersfoort al waren gestart. De ondersteuning van de wijkadviseurs van 2diabeat biedt veel meerwaarde. We horen van andere lokale aanjagers, mensen die elders in Nederland soortgelijke initiatieven ontplooien, hoe zij dingen aanpakken. Wij zitten ook in een WhatsApp-groep waar veel kennis en ervaring wordt gedeeld, hebben twee opleidingsdagen gehad samen met andere lokale aanjagers en een webinar gevolgd over het inzetten van sociale media. Daarnaast hebben we toegang tot een handige toolbox en supportkit waarin we veel informatie vinden om een gezonde leefstijl in de wijk verder te brengen.’
Te kort door de bocht
Tijdens de opleidingsdagen van 2diabeat werd onder meer ingegaan op de U-methode. Paulien: ‘Dat was een eyeopener voor ons. Wij zijn als leefstijlcoaches van nature nogal doeners; we hebben een idee en willen meteen door naar de uitvoering. Maar tijdens die sessies realiseerden we ons dat we een essentiële stap overslaan in het proces: het grondig stilstaan bij de vraag of er wel behoefte is aan ons idee en het betrekken van de doelgroep bij de ontwikkeling. De U-methode liet ons zien dat het belangrijk is om een idee eerst goed te laten landen, mensen mee te nemen in je plannen, en te toetsen of je initiatief aansluit bij wat bewoners of andere betrokkenen daadwerkelijk nodig hebben.’
“De U-methode liet ons zien dat het belangrijk is om een idee eerst goed te laten landen, mensen mee te nemen in je plannen, en te toetsen of je initiatief aansluit bij wat bewoners of andere betrokkenen daadwerkelijk nodig hebben.”
Toekomst
In 2025 wil Gezond Amersfoort voortbouwen op de huidige initiatieven en kijken hoe deze op een duurzame manier kunnen worden geborgd. Ook willen ze in samenwerking met de Hartstichting checkpunten organiseren. Paulien: ‘Ons plan is om deze checkpunten te combineren met een gesprek met een leefstijlcoach. Zo krijgen mensen niet alleen informatie over hun bloeddruk, suiker en cholesterol, maar helpen we ze ook om mogelijk een eerste stap te zetten richting een gezonder en gelukkiger leven.’
Gezond Amersfoort werkt samen met 2diabeat aan een professioneel plan van aanpak om dit goed neer te zetten. Caroline: ‘Het liefst integreren we preventie meer in de zorg. Mensen worden steeds ongezonder; meer dan de helft van de Nederlanders kampt met overgewicht. Veel van deze problemen zijn leefstijlgerelateerd en dan is het volgens ons niet de oplossing om dit allemaal op te lossen met een pilletje. Maar op dit moment wordt de begeleiding van leefstijlcoaches, afgezien van de GLI, niet vergoed vanuit de basisverzekering. Wij moeten er nu best hard aan trekken om onze initiatieven gefinancierd te krijgen, want we willen juist graag de mensen die minder draagkrachtig zijn bereiken. Hierbij is de samenwerking met 2diabeat ook waardevol. We kunnen gebruikmaken van hun kennis, waardoor we veel dingen niet zelf hoeven uit te zoeken. Dat werkt heel efficiënt. Bovendien helpen ze ons op weg bij het aanboren van mogelijke subsidies en staan ze ons altijd bij met tips en inspiratie.’
Benieuwd wat jij kunt doen voor een gezonde leefstijl in jouw wijk?
Maak kennis met de wijkaanpak en wijkadviseurs van 2diabeat! Neem contact op met ons op of sluit aan bij één van onze kennismakingswebinars.