Kathedraal van gezondheid
Een gezond Nederland kun je vergelijken met een enorm bouwwerk.
Samen bouwen aan de kathedraal van gezondheid
In mijn vrije tijd ben ik voorzitter van Domkerk Utrecht, een kathedraal waar heel veel mensen honderden jaren aan gebouwd hebben. Ontelbare, veelal onbekende, experts hadden hun inbreng. Het fascineert me dat er kennelijk in de (donkere?) middeleeuwen een masterplan was. Ooit was er een gedachte, tekening of concept op basis waarvan men de bouw van zo’n immens en kostbaar bouwwerk aandurfde. Vele generaties bouwers hebben het eindresultaat niet in het echt kunnen bewonderen, en toch gingen ze stug door.
Soms denk ik dat we het ontwikkelen van een gezond Nederland kunnen vergelijken met de bouw van een kathedraal. Daar is ook heel veel voor nodig. Mensen moeten hun gedrag veranderen, kennis opdoen over leefstijl, zorgen voor andere wetgeving, nieuwe routines in zorg en welzijn, …
Wie gaat er over het nationale masterplan gezondheid? Die vraag is in het platte Nederland lastig te beantwoorden.
Want wij polderen.
Dat moet ik toelichten…
Veel professionele organisaties zitten hoog en droog aan overlegtafels om de (subsidie)gelden te verdelen en niet zelden speelt het eigen belang van kennisorganisaties en systeempartijen daarbij een rol. De burger en de patiënt, die komen letterlijk mondjesmaat aan bod. Er is onderling wantrouwen in de kennis- en systeemwereld, dat voelt iedereen wel aan.
De gemeenschap, zoals die vorm krijgt in de organisatie van bijvoorbeeld een lokale kerk, moskee of tempel, is aantrekkelijk. Niet alleen de professionals bepalen wat er gebeurt, maar het is vooral de hechtheid van álle mensen die er samenwerken die de vitaliteit van de lokale gemeenschap bevordert.
Hechtheid, wat een mooi woord is dat. Mensen zijn aan elkaar gehecht, verbonden. Ik moet denken aan zorgen voor elkaar, liefde, rust. Je zou er ter plekke gezonder van worden.
Steeds meer zie ik begrippen als ‘bottom-up’, ‘community-up’ en ‘sociaal weefsel’ opkomen. Laten we al die overlegtafels plaatsen in lokale gemeenschappen! Neem alvast maar een heleboel stoelen mee. Ik schat in dat tienduizenden medeburgers – lokale leiders, ‘aanjagers’ om in het jargon van 2diabeat te blijven – staan te trappelen om hun tijd en netwerk in te zetten om de gezondheid van hun naasten te verbeteren.
Ze wáren al járen aan het bouwen.
De kathedraal van gezondheid heeft in hen al een fundament.
Er ís al een masterplan gezondheid in heel Nederland.
Alleen, je moet het nog wel even zien.
Alle lokale leiders zijn er meester in om het vertrouwen van hun omgeving te winnen. In dat vertrouwen maken ze ruimte voor verandering.
Ons professionals past bescheidenheid en een luisterend oor. Het systeem mag niet leidend zijn, de relatie des te meer. Als we nu het fundament versterken, dan hebben generaties na ons de kans om het leven te vieren.
Volgend jaar hopen we in de Domkerk weer zo’n 400.000 mensen te ontvangen voor concerten, vieringen, diners, tentoonstellingen, rondleidingen, opvang, herdenkingen, stiltemomenten. Wat voor een prachtigs staat er in 2024 te gebeuren in jouw kathedraal van gezondheid? Hoeveel mensen zullen er deel van uitmaken?
Laten we in 2024 als gemeenschap bouwen aan een gezonder Nederland, gedragen door onze onderlinge verbondenheid en toewijding aan elkaars welzijn.
Een heel gezond en gelukkig 2024 gewenst!
Maarten Ploeg