Van zelfredzaamheid naar samenredzaamheid in Boxtel
Alles veranderde toen Carla in 2016 een ongeval had tijdens het voetballen met haar zoon en gedeeltelijk arbeidsongeschikt werd. Haar blik op haar werk en bezigheden veranderde, waarbij zij de waarde van sociale contacten en een zinvol leven inzag.
BOXTEL ||
Groepsfoto: © MacSiers Imaging
Carla Renders, voorheen industrieel ontwerper in het bedrijfsleven, maakte de overgang naar het onderwijs en werd docent onderzoek & ontwerpen. Ze vervulde tevens de rol van coördinator van het Technasium, waar teams van leerlingen praktijkgerichte vraagstukken oplossen. Alles veranderde echter toen ze in 2016 een ongeval had tijdens het voetballen met haar zoon, waardoor ze haar enkelbanden scheurde en gedeeltelijk arbeidsongeschikt werd. Haar blik op haar werk en bezigheden veranderde, waarbij zij de waarde van sociale contacten en een zinvol leven inzag. Ze besloot om een eigen stichting op te richten en haar kennis en vaardigheden in te zetten om anderen te helpen en een waardevolle bijdrage te leveren aan de maatschappij. Haar huidige project is ‘Leergebied® Gezond Boxtel’ waarmee ze een gezonde leefstijl in haar gemeente wil bevorderen en waarvoor ze bij 2diabeat aanklopte voor ondersteuning.
Een persoonlijke transformatie
Carla deelt haar persoonlijke transformatie: “Voor het ongeval was ik heel carrièregericht, maar toen ik thuis kwam te zitten zag ik het belang van sociale contacten en prettig leven. Mijn blik op mijn werk en bezigheden veranderde.” Ze ervoer een gebrek aan sociale interacties en een diep verlangen om een zinvolle bijdrage te leveren aan de maatschappij. “Ik kon daarvoor alleen nergens terecht. Dus ben ik mijn eigen stichting begonnen, Stichting Richter Education, om mensen te helpen elkaar te ontmoeten binnen een dorp of wijk en om een zinvolle bijdrage aan de maatschappij te kunnen leveren, door het gezamenlijk oplossen van problemen.”
Thema’s die in de gemeenschap leven aanpakken
Carla begon met een cursus in creatief denken en doen, maar al snel evolueerde dit naar projecten waarin de thema’s die in de gemeenschap leven worden aangepakt. Carla: “Met de stichting breng ik inwoners samen op vraagstukken waarop zij belemmeringen of obstakels ervaren. Mijn eerste project ging in op de vraag hoe inwoners beter bestand kunnen zijn tegen hittestress en wat zij daar als inwoners zelf aan kunnen doen. Daarna volgde het project ‘Medicijnresten in afvalwater’ in samenwerking met het Waterschap de Dommel en Leergebied® Warmtetransitie Boxtel’, waarmee we huiseigenaren met een laag energielabel bijeengebracht om elkaar te helpen om tot verduurzaming over te gaan.” Nu richt ze zich op het bevorderen van een gezonde levensstijl. Haar streven is helder: “We zoeken steeds naar collectieve oplossingen en aanpakken. En willen van zelfredzaamheid naar samenredzaamheid.”
Kiemkracht van maatschappelijke verandering
Carla gelooft heel erg in het belang van het delen van ervaringen en ziet dit als de kiemkracht van maatschappelijke verandering. “Verandering begint bij de inwoners, omdat je uitgaat van de wensen, behoeften en drempels van de bewoners. Dat doen we samen omdat iedereen zinvol mee wil doen en nuttig wil zijn voor anderen, en dat zit versleuteld in de aanpak.”
Design thinking en empathische gespreksvoering
Haar aanpak omvat steeds een reeks workshops waarbij ze design thinking als methodiek gebruikt om tot oplossingen te komen. Empathische gespreksvoering speelt hierin een essentiële rol en draagt direct bij aan het leren kennen van elkaar en het sluiten van vriendschappen. Carla deelt: “Mensen nodigden elkaar zelfs na één bijeenkomst al uit voor een verjaardag of wisselden bladmuziek met elkaar uit. Doordat mensen echt goed naar elkaar leren luisteren, werkt dat ook heel ontwapenend en drempelverlagend. Hierdoor ontstaat al vanaf het begin een groep en leg je een basis voor de verdere uitvoering van de aanpak die de groep samen heeft bedacht.”
Samenwerking met 2diabeat
Carla kwam in contact met 2diabeat tijdens de finale bijeenkomst over ‘Medicijnen in restwater’, waar ze programmadirecteur 2diabeat Maarten Ploeg en ambassadeur Wim Tilburgs ontmoette. Carla was direct enthousiast: “Toen zij het woord wijkaanpak lieten vallen, dacht ik: met hen wil ik contact komen. Ik zag al direct dat dit een mogelijk volgend project kon worden voor mijn stichting. En zelfs meer dan dat! Ik denk namelijk dat gezond leven bij zoveel mensen leeft en zoveel facetten heeft, dat het project niet beperkt zal blijven tot deze twee jaar, maar dat het een duurzaam vervolg kan krijgen.
2diabeat ondersteunt mij door ervaringen te delen met betrekking tot de aanpak in andere wijken.” Carla benadrukt de waarde van het contact met de wijkadviseur, die als klankbord fungeert en het netwerk van 2diabeat, dat haar voorziet van waardevolle inzichten over financiering en gemeenteaansluiting. “Het delen van ervaringen met betrekking tot subsidies en hoe toenadering te zoeken tot de gemeente zijn bijzonder behulpzaam. Zo kreeg ik als tip om een aanvraag te doen voor de subsidie ‘Versterking Eerstelijns Zuid-Nederland’. Aan die optie had ik zelf niet gedacht. Ik werd voorzien van kennis en ervaringen van anderen die ook zo’n aanvraag hadden gedaan en kreeg inzicht in hoe zo’n aanvraag eruitziet en de redenen waarom de aanvraag in andere gemeenten niet werd gehonoreerd.”
Het belang van in je eigen omgeving beginnen
“Een belangrijke tip die ik van 2diabeat kreeg, was om in mijn eigen omgeving te beginnen, waar ik al een netwerk had.” Carla ging voortvarend te werk door organisaties en belangrijke spelers in de gemeente te benaderen, met de vraag of ze ambassadeur wilden zijn voor haar project ‘Leergebied® Gezond Boxtel’ en het wilden ondersteunen. “Ik ben gaan bellen en mailen met: dit is wat ik wil gaan doen en de vraag: zien jullie dat zitten en willen jullie daaraan bijdragen? Ik kreeg daarop heel veel positieve reacties. Ik heb ongeveer twintig organisaties aangeschreven en heb nu tien organisaties in mijn netwerk. Ik ben 1-op-1 met deze organisaties in gesprek gegaan, waaronder met de huisarts en apotheek.”
Carla ontdekte in deze gesprekken dat zorgverleners te maken hebben met een enorm capaciteitstekort en dat ze alles verwelkomen wat verlichting kan bieden. “Ze geloven sterk in de kracht van mensen die elkaar kunnen helpen en wellicht minder snel de stap zetten naar de praktijkondersteuner als ze deel uitmaken van een groep mensen in dezelfde situatie.”
Van plan ontwikkelen naar activiteiten voor bewoners
Inmiddels is Carla al flink wat stappen verder in haar project. De financiering vormt nog wel een uitdaging. Echter, door een financiering van het Waterschap de Dommel kon ze de knoop doorhakken om gewoon te starten. Dit betekent dat de bijeenkomsten voor inwoners zijn ingepland. “Momenteel ben ik bezig met de werving van inwoners en streef ernaar om op 6 december te beginnen met vijftien mensen met obesitas/diabetes type 2 die enthousiast zijn om deel te nemen. Ik wil zes bijeenkomsten organiseren waarin de stappen van design thinking worden doorlopen en deelnemers veel ervaringen uitwisselen. Ook gaan zij in gesprek met experts, zorgverleners en organisaties in het huidige leefstijlaanbod om zoveel mogelijk kennis en inzichten op te halen. Het uiteindelijke doel is om een plan te ontwikkelen en activiteiten te organiseren waar andere inwoners bij kunnen aansluiten.”
Ambassadeurs en deelnemers werven
Carla pakt de werving ook aan via haar netwerk en vraagt organisaties om ambassadeur te zijn voor het project, zodat ook zij zoveel mogelijk mensen in de doelgroep kunnen informeren en aanmoedigen om deel te nemen. Bovendien heeft ze connecties met drie GLI-trajecten in Boxtel, waar haar wijkaanpak wordt gezien als een waardevolle aanvulling op de intensieve begeleiding in de eerste zes maanden van dergelijke programma’s. “Ik hoop dat veel deelnemers uit deze trajecten komen, aangezien ongeveer 50% van de mensen na het GLI-traject moeite heeft om een gezonde levensstijl vol te houden.”
Ondersteuning van het Waterschap de Dommel
Het Waterschap de Dommel is een belangrijke ondersteuner van Carla’s stichting en heeft in het verleden medewerkers opgeleid tot design thinking begeleider. “Ze zijn enthousiast over de inspanningen van de stichting en zijn voorstander van een gezonde en waterbewuste leefomgeving. Daarnaast zijn ze betrokken bij het vraagstuk van gezondheid op verschillende vlakken en zien ze de voordelen van minder medicijngebruik voor de verbetering van de kwaliteit van het oppervlaktewater.”
GALA
Carla kwam via het project met de afdeling Duurzaamheid in contact met het Sociaal Domein van de gemeente. De aanvraag voor een gemeentelijke subsidie bevindt zich nu in een beslissend stadium. “De gemeente ziet mogelijkheden om dit project als onderdeel van de uitvoering van GALA (Gezond en Actief Leven Akkoord) op te nemen.” Met een positieve beslissing voor financiële ondersteuning kunnen we minimaal twee jaar vooruitkijken en een duurzame aanpak voor positieve gezondheid ontwikkelen.”
Met kleine stappen richting een groter doel
Carla werkt met een groot doorzettingsvermogen en vastberadenheid aan de realisatie van dit project. Zelf als positieve reacties langer uitblijven zal zij volhouden. Haar advies is: ‘Blijf geloven in de kracht van het project en de aanhouder wint!’ Met kleine, weloverwogen stappen streeft Carla ernaar om op 6 december te beginnen met haar initiatief. “Daar ligt mijn focus. Op de langere termijn wil ik natuurlijk een positieve bijdrage leveren aan een gezonde leefomgeving en dat mensen elkaar op dit vlak vinden. Dat je een omgeving schept waarin mensen elkaar ontmoeten en ervaringen uitwisselen en dat daaruit dan een prachtige maatschappelijke bijdrage uit voortkomt”, besluit Carla.
Bekijk ook deze informatieve video’s!